Als ik mensen ontmoet en mijzelf voorstel, reageren ze soms als volgt: “Van Gool zegt u… van OTTO Work Force? Jullie halen al die Polen naar Nederland, toch?” Ik leg dan altijd uit dat die reactie maar ten dele klopt. Inderdaad, Van Gool is de naam, Frank van Gool. En ja, wij hebben dagelijks ruim 4.000 mensen uit Polen en andere Midden- en Oost-Europese landen aan het werk in Nederland. Maar halen, nee, daar is geen sprake van. We proberen het onze medewerkers zo aangenaam mogelijk te maken en wij zijn blij als ze willen komen.
Onlangs hebben wij onderzoek laten doen in Midden- en Oost-Europa. Hiervoor zijn 9.000 mensen ondervraagd, waarvan 3.667 potentiële arbeidsmigranten uit Polen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Estland, Letland en Litouwen. Kwam ons land ruim een jaar geleden nog als een favoriet migratieland uit de bus bij Poolse arbeidsmigranten, inmiddels werken ze liever in Duitsland, Engeland of Noorwegen. Daarnaast blijkt dat slechts 27% van de arbeidsmigranten zich nog welkom voelt in ons land. Dat zijn onrustbarende cijfers. Niet zo zeer voor onze onderneming, maar vooral voor de BV Nederland.
Nederland stevent af op een ingrijpende demografische verandering. De naoorlogse geboortegolf gaat ‘en masse’ met pensioen en er zijn onvoldoende jongeren om het werk te doen. De gezinnen van de babyboomers zijn doorgaans kleiner dan hun eigen ouderlijke gezin en dat verklaart de tekorten die nu al zichtbaar zijn op de arbeidsmarkt. Dat tekort wordt de komende jaren alleen maar groter, zeker als de economie weer aantrekt. Dan schreeuwen werkgevers om arbeidskrachten, misschien wel letterlijk.
Deze demografische ontwikkeling geldt niet alleen voor ons land. In heel Europa wordt de komende jaren gerekend op een tekort van 35 miljoen mensen op de arbeidsmarkt. Ter illustratie: het Duitse arbeidspotentieel krimpt jaarlijks met 500.000 werknemers. We staan dus aan de vooravond van een heftige concurrentiestrijd; de strijd om de gunst van arbeidsmigranten. Want één ding is duidelijk, als half Nederland met pensioen gaat, zullen we de arbeidsmigranten hard nodig hebben om hier het werk te komen doen.
Uitzendorganisaties kunnen nog zoveel moeite doen om arbeidsmigranten naar Nederland te lokken met een goede functie, maar als zij zich niet welkom voelen in ons land, kiezen ze voor Duitsland, Engeland of Noorwegen. Het wordt daarom tijd dat wij in Nederland wakker worden en de komst van ‘de Polen’ herwaarderen.
Arbeidsmigranten worden in ons land teveel geassocieerd met uitbuiting en slechte huisvesting en nog te weinig gezien als onmisbare factor voor onze economische groei. De overheid heeft zich veel te lang afzijdig gehouden en komt nu pas met aangescherpt beleid met betrekking tot arbeidsvoorwaarden en woonomstandigheden. Ook bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen en alleen in zee gaan met gecertificeerde arbeidsbemiddelaars met een goede reputatie. Alleen met zulke collectieve maatregelen kunnen we verdere reputatieschade voorkomen.
Bij de noodzakelijke herwaardering van de arbeidsmigranten hoort ook de bejegening op de werkvloer. Arbeidsmigranten zijn mensen die iets van hun leven willen maken en er voor kiezen om voor kortere of langere tijd in een ander land te werken. Zij verdienen het niet om met de nek aangekeken te worden. Daarom begeleiden wij inlenende bedrijven met de integratie van onze medewerkers. Wij vinden dat de liefde niet van één kant moet komen. Wij bieden onze medewerkers daarom diverse vakopleidingen aan en doen er alles aan om de samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen.
Ons werk is, kortom, nauw verbonden met belangrijke maatschappelijke thema’s zoals de demografische veranderingen en de acceptatie van arbeidsmigranten in ons land. Daarom gaan gesprekken met mij al gauw over die maatschappelijke context. Ik ben er oprecht bezorgd over. De Polen komen niet vanzelf. Ze komen pas als ze zich welkom voelen. Daar zullen we samen iets aan moeten doen.
Over Frank van Gool
Frank van Gool (1965) is DGA van OTTO Work Force. De onderneming ontwikkelde zich sinds de oprichting in 2000 snel tot grootste internationale arbeidsbemiddelaar in Europa. OTTO Work Force heeft ruim 10.000 mensen aan het werk in Nederland, Polen, Duitsland, Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Oekraïne. OTTO Work Force is lid van de ABU en is VCU- en NEN-4400-1 gecertificeerd.
Frank van Gool Blog 